VIDEO✅ Mọi người cũng xem : hondrocream là thuốc gì
Các yếu tố ảnh hưởng đến mô hình cơ cấu tổ chức
doanh nghiệp
Khi cơ cấu mô hình tổ chức, doanh nghiệp cần phải
xem xét các yếu tố ảnh hưởng quan trọng. Đó là:
Mục tiêu chiến lược
Môi trường kinh doanh
Quy mô và chu kỳ sống, phát triển của tổ chức
Đặc điểm và tính chất của các hoạt động
Mối quan hệ giữa các bộ phận trong một doanh nghiệp
…
Mỗi một yếu tố trên đều có quan hệ mật thiết đến
hoạt động của doanh nghiệp. Khi các yếu tố trên thay đổi, các mô
hình tổ chức cũng phải thay đổi theo. Nếu không, doanh nghiệp có
thể sẽ khó phát triển, thậm chí không thể phát triển lên quy mô lớn
hơn. Trên cơ sở định hướng, chiến lược phát triển, quy mô và tính
chất hoạt động. Doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong số các loại
mô hình tổ chức dưới đây để khởi nghiệp.
✅ Mọi người cũng xem : hoàng thượng tại là gì
Mô hình đơn giản
Đây là cơ cấu tổ chức của loại hình doanh nghiệp
nhỏ và vừa, thường tương ứng với các hộ kinh doanh, công ty TNHH
một thành viên mới thành lập. Trong đó, người chủ cũng đồng thời là
người quản lý trực tiếp doanh nghiệp. Mô hình này thường được áp
dụng trong doanh nghiệp kinh doanh giới hạn trong một hay chỉ vài
loại sản phẩm (mức độ đa dạng hóa thấp) hoặc quy mô sản xuất không
lớn. Chính vì vậy, đây là kiểu mô hình hay được những nhà kinh
doanh lựa chọn để khởi sự doanh nghiệp. Sơ đồ dưới đây mô tả về cơ
cấu tổ chức này:
Mô hình tổ chức giản đơn
Mô hình cơ cấu tổ chức đơn giản này có một ưu điểm
rất lớn là tính linh hoạt trong hoạt động và có khả năng phản ứng
rất nhanh theo những biến động trên thị trường. Việc sử dụng các
nguồn lực trong doanh nghiệp, nhất là nguồn nhân lực có tính tập
trung, khá “cơ động” do vậy hiệu quả làm việc thường khá cao.
Tuy nhiên, do sự đơn giản hóa về mặt tổ chức và
cấu trúc, doanh nghiệp thường không được quản lý một cách hệ thống,
có bài bản. Hầu như các doanh nghiệp có mô hình tổ chức loại này
không có hoặc có nhưng không đầy đủ một hệ thống quy định và chính
sách chặt chẽ. Sự phân định trách nhiệm và quyền hạn cũng không
thật sự rõ ràng. Điều này dễ xảy ra tình trạng không rõ ràng về
nhiệm vụ, trách nhiệm, chồng chéo hay trùng lặp trong hoạt động và
cả trong quản lý, điều hành.
VIDEO
✅ Mọi người cũng xem : có nên mua bàn phím cơ
Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng
Tổ chức theo chức năng là một kiểu cơ cấu tổ chức
trong đó bộ máy doanh nghiệp có nhiều bộ phận có chức năng khác
nhau. Các bộ phận được chuyên môn hóa sâu theo chức năng ( vd: tài
chính, marketing, nhân sự, sản xuất,..). Theo mô hình này, các hoạt
động của doanh nghiệp bài bản và chuyên môn hóa hơn. Các bộ phận
chức năng có độ chuyên sâu về một lĩnh vực. Nhân sự làm việc trong
các bộ phận chức năng là những người có kiến thức chuyên môn, làm
việc có tính chuyên nghiệp và độc lập. Các tiêu chuẩn chuyên môn,
phương pháp, quy trình quản lý được xây dựng và áp dụng nhất quán
từ trên xuống dưới. Sơ đồ dưới đây mô tả về mô hình cơ cấu tổ chức
theo chức năng:
Mô hình tổ chức theo chức năng
Trong mô hình này, giám đốc điều hành có trách
nhiệm điều phối hoạt động các bộ phận chức năng. Mô hình này có
những ưu điểm đảm bảo tính tập trung, thống nhất cao về các chức
năng chuyên môn. Tính chuyên nghiệp cao. Do vậy vừa phát huy tốt
chuyên môn, có điều kiện phát triển năng lực và kỹ năng chuyên sâu
trong quản lý và kiểm soát. Giúp các nhà quản lý kiểm soát tốt các
mặt chuyên môn theo chức năng của toàn doanh nghiệp.
Tuy nhiên, cơ cấu tổ chức theo mô hình này cũng có
những hạn chế nhất định. Do các bộ phận hoạt động theo chức năng
riêng. Việc điều phối các hoạt động chung giữa các chức năng khá
phức tạp, dễ nảy sinh xung đột hoặc khó phối hợp trong thực hiện
các nhiệm vụ, công việc chung. Điều này đòi hỏi người điều hành
phải có sự am hiểu, nắm vững các lĩnh vực chuyên môn chức năng khác
nhau. Giám đốc điều hành cũng phải có các kỹ năng quản lý tốt, nhất
là kỹ năng về phối hợp và xử lý thông tin, đàm phán và hợp tác để
giảm thiểu mâu thuẫn trong làm việc.
✅ Mọi người cũng xem : 60 triệu nên mua xe tay ga nào
Tổ chức theo các bộ phận độc lập tương đối
Trong mô hình này, một doanh nghiệp doanh nghiệp
có quy mô lớn được tổ chức thành các đơn vị nhỏ. Các đơn vị này
được hình thành trên cơ sở các sản phẩm, lĩnh vực kinh doanh hoặc
địa bàn hoạt động khác nhau. Mỗi đơn vị đều có tính độc lập cao,
chủ động về mục tiêu. Có các tiêu chuẩn, phương pháp hoạt động và
quản trị riêng. Mỗi bộ phận độc lập đó cũng có thể được cơ cấu theo
mô hình hoạt động riêng phù hợp với đặc thù lĩnh vực sản phẩm hay
địa bàn của mình.
Mô hình này khá thích hợp cho doanh nghiệp hoạt
động đa lĩnh vực. Sơ đồ mô tả về mô hình này như sau:
Mô hình cơ cấu tổ chức theo đơn vị
Ưu điểm của mô hình này là tạo được sự chủ động
cho các nhà quản lý trong từng đơn vị bộ phận. Có thể tập trung
nguồn lực cho các hoạt động kinh doanh riêng của đơn vị mình và đáp
ứng nhu cầu khách hàng theo từng loại sản phẩm hay trên từng địa
bàn. Hoạt động chung của doanh nghiệp đa dạng và linh hoạt hơn. Mỗi
đơn vị bộ phận và cả doanh nghiệp có khả năng phản ứng nhanh hơn
trước những biến đổi đa dạng và phức tạp trên thị trường. Mô hình
này cũng tạo điều kiện phát triển khả năng kinh doanh tổng hợp của
các nhà quản lý và tạo tiền đề phát triển thành các doanh nghiệp
lớn, có mức độ đa dạng hóa cao.
Nhược điểm là: Khó đảm bảo sự kết hợp và phối hợp
hợp lý giữa các đơn vị độc lập đó trong doanh nghiệp. Kiểm soát
hoạt động sẽ phức tạp hơn và dễ bị phân tán, khó thống nhất. Sở dĩ
như vậy là vì khi được tổ chức theo các đơn vị bộ phận nhỏ lại có
sự độc lập thì các đơn vị này có xu hướng chỉ tập trung chủ yếu vào
các mục tiêu, lợi ích và hoạt động của bộ phận, đơn vị của mình là
chính. Nếu không kiểm soát và điều phối tốt có thể dẫn đến nguy cơ
không kiểm soát được, thậm chí mất kiểm soát làm ảnh hưởng đến mục
tiêu và hiệu quả chung của cả hệ thống doanh nghiệp.
VIDEO
Mô hình cơ cấu tổ chức ma trận
Tổ chức theo ma trận là sự kết hợp các ưu điểm nổi
bật của mô hình theo chức năng và mô hình theo đơn vị bộ phận. Mô
hình này được thiết kế nhằm đáp ứng được những yêu cầu khác nhau
trong hoạt động của doanh nghiệp. Thích hợp với những doanh nghiệp
triển khai hoạt động theo các dự án kinh doanh khác nhau. Sơ đồ của
mô hình này như sau:
Mô hình tổ chức ma trận
Ưu điểm của mô hình này là tạo được sự linh hoạt
rất lớn do tạo ra khả năng kết hợp và điều hành có hiệu quả cao. Từ
đó tăng khả năng truyền đạt, khả năng phản ứng nhanh với những thay
đổi của môi trường kinh doanh. Cơ cấu theo mô hình này cũng giúp
doanh nghiệp tận dụng tối đa các khả năng về chuyên môn cũng như
các cơ sở hạ tầng phục vụ cho hoạt động quản lý và kinh doanh có
hiệu quả. Quản lý theo mô hình này cũng làm tăng tính chủ động và
sáng tạo trong hoạt động quản lý của doanh nghiệp.
Những nhược điểm có thể thấy khi cơ cấu theo mô
hình này là: Kiểu tổ chức khá phức tạp đòi hỏi mỗi thành viên trong
doanh nghiệp phải có những khả năng và kỹ năng nhất định. Các công
việc quản lý, các đầu mối quản lý cũng tăng lên, nhiều quan hệ quản
lý có thế bị chồng chéo, hoặc rất riêng rẽ độc lập nên công tác
điều hành không đơn giản.
Có thể bạn quan
tâm : Cơ cấu tổ chức quản lý công ty cổ phần
✅ Mọi người cũng xem : yangire là gì
Kết luận
Trên đây Vân Nguyên đã giải thích cho các bạn biết
cơ cấu tổ chức doanh nghiệp là gì, có mấy loại cơ cấu tổ chức. Mời
các bạn đón đọc các bài viết khác trong series khởi sự doanh
nghiệp:
Các câu hỏi về cơ cấu kinh doanh là gì
Nếu có bắt kỳ câu hỏi thắc mắt nào vê cơ cấu kinh doanh là gì hãy
cho chúng mình biết nhé, mõi thắt mắt hay góp ý của các bạn sẽ giúp
mình cải thiện hơn trong các bài sau nhé